بهترین روش کشت زعفران چیست؟
روش‌های تشخیص زعفران اصل و تقلبی
ژانویه 4, 2021
زعفران را به دو روش سنتی و گلخانه‌ای می‌توان کاشت. روش سنتی قدیمی‌ترین و رایج‌ترین نوع کشت زعفران است و روش گلخانه‌ای یک روش مدرن و امروزی است که برای اولین بار ژائو جی در چین در سال ۲۰۰۴ آن را اختراع کرد. هر دو این روش‌ها معایب و مزایای بسیاری دارد. اما شاید اصلی‌ترین تفاوت را بتوان در کیفیت زعفران پیدا کرد. در ادامه همراه باشید تا بهترین روش کشت زعفران را به شما معرفی کنیم.
انواع کشت زعفران
۱. کاشت سنتی زعفران
در روش کاشت سنتی زعفران، توجه به منطقه، آب‌وهوا، خاک و زمان کاشت زعفران بسیار اهمیت دارد. مناطق گرمسیری به دلیل آنکه زمستان‌هایی ملایم و تابستان‌هایی گرم و خشک دارند، از بهترین مناطق برای کاشت سنتی زعفران به شمار می‌روند. برای مثال منطقه خراسان در ایران به دلیل شرایط آبوهوایی ویژه‌ای که دارد، از بهترین مناطق در جهان برای تولید زعفران باکیفیت به روش سنتی شناخته می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت که روش‌های مدرن‌تر و امروزی هنوز نتوانسته‌اند به جایگاه کاشت سنتی برسند.
کشاورزان برای کاشت سنتی زعفران باید ابتدا خاک زمین را از هرگونه علف هرز یا قلوه سنگ پاک کنند، سپس باید آن را زهکشی کرده و شخم بزنند. این خاک باید ترکیبی از شن و رس باشد و PH آن باید بین ۷ تا ۹۸ باشد. بهتر است که خاک زمین شور، اسیدی و فاقد مواد مغذی باشد تا گیاه زعفران در آن بهتر رشد کند.
پس از آماده کردن خاک، کشاورزان باید پیاز زعفران را تهیه کنند. کیفیت پیاز زعفران بسیار اهمیت دارد و می‌تواند روی کیفیت نهایی محصول تاثیر بگذارد.
جالب است بدانید که پیاز زعفران در برابر سرما مقاومت داشته و به آبیاری کمی نیاز دارد. این پیاز باید از سرمای شدید زمستان و بارندگی و رطوبت شدید تابستان در امان باشد. بهترین زمان کاشت پیازهای زعفران در تابستان از اواسط مرداد تا اواخر شهریور است.
پیازهای زعفران پس از ۱۵ تا ۲۰ روز از کاشت، سر از خاک بیرون آورده و شکوفا می‌شوند. به همین دلیل در اواسط مهر ماه باید آن‌ها را آبیاری کرد. پس از رویش زعفران‌ها، باید تا پایان آبان ماه محصول برداشت شود. برای برداشت گل‌های زعفران باید از طلوع آفتاب تا قبل از ساعت ۹ صبح، تا زمانی که گل‌های زعفران باز هستند، آن‌ها را چید. این کار باید با دست انجام شود و به همین دلیل هزینههای بالایی همچون هزینه نیروی انسانی را دارد.
۲. کاشت گلخانه‌ای زعفران
کاشت گلخانه‌ای زعفران بسیار مقرون به صرفه‌تر از کاشت سنتی است، چرا که به آب کمتری نیاز داشته و هزینههای کمتری دارد. به همین دلیل بسیاری از مناطق که با کمبود آب مواجه هستند به کاشت گلخانه‌ای زعفران روی آورده‌اند. راندمان تولید محصول زعفران در این روش هم بسیار بیشتر از کاشت سنتی است و می‌توان آن را 10 برابر دانست. در روش گلخانه‌ای می‌توان زعفران را به دو صورت هیدروپونیک (آب کشت) یا آیروپونیک (هوا کشت) پرورش داد.
در روش هیدروپونیک یا آب کشت از آب به جای خاک استفاده می‌شود. در این روش نیاز غذایی گیاه اندازه‌گیری شده و با پس از تقویت گیاه و ترکیب آن با مواد مغذی، گل زعفران را آبیاری می‌کنند. در این روش حفظ رطوبت، نور و تهویه اهمیت بسیاری دارد. با توجه به اینکه گل زعفران به آبیاری کمتری نیاز دارد و به خوبی تغذیه می‌شود، راندمان تولید محصول تا ۳۰ درصد بیشتر می‌شود.
در روش آیروپونیک یا هوا کشت ریشه زعفران در هوا نگهداری می‌شود و زعفران در خاک کاشته نمی‌شود. شرایط و زمان کاشت در این روش مانند روش سنتی است و تفاوتی ندارد. تنها تفاوت در این است که ریشه زعفران که بیرون از خاک قرار دارد با کمک اسپری حاوی آب و مواد مغذی تغذیه می‌شود. در این روش می‌توان از فضای سرپوشیده گلخانه حداکثر استفاده را کرد، چرا که گل‌های زعفران را می‌توان به صورت عمودی در فضای گلخانه روی هوا نگهداری کرد.
کدام روش کشت زعفران بهتر است؟
کاشت زعفران به روش سنتی دارای معایب بسیاری است. شیوع آفت‌ها و بیماری‌ها، راندمان کم برداشت محصول، عدم کنترل بر شرایط آبوهوایی و هزینه بالای کشت و برداشت محصول بعضی از معایب این روش به شمار می‌رود. البته روش‌های گلخانه‌ای مانند آیروپونیک و هیدروپونیک هم دارای معایبی هستند. برای مثال عدم تجهیزات کافی، مشکلات در ساخت و طراحی گلخانه، عدم آموزش کافی کشاورزان از معایب این روش شناخته می‌شود.
بااین‌حال اصلی‌ترین تفاوت و عیب روش گلخانه‌ای را می‌توان کیفیت پایین زعفران نسبت به کاشت سنتی دانست. در روش‌های مدرن همچنان نتوانسته‌اند آب‌وهوای ویژه مناطق گرمسیری و مناسب زعفران را بازسازی کنند. به همین دلیل کیفیت زعفران به روش سنتی به ویژه در مناطق خراسان ایران در جهان زبانزد است و نمی‌توان آن را با کیفیت زعفران‌های تولید شده در روش‌های گلخانه‌ای مقایسه کرد. به‌طورکلی می‌توان گفت که کاشت سنتی هرچند معایب بالایی داشته و هزینههای آن بسیار است، اما همچنان از نظر کیفیت بهترین روش کشت زعفران شناخته می‌شود
