بازار زعفران هم مانند دیگر بازارها مورد توجه سودجویان بوده و بسیاری از افراد برای سود بیشتر، زعفران تقلبی را به جای زعفران اصل معرفی و به فروش میرسانند. با توجه به اینکه بسیاری از مردم نمیدانند که زعفران هم کیفیتهای متفاوتی دارد و میتواند در آن تقلب شود، سودجویان به راحتی زعفران تقلبی را روانه بازار میکنند. در ادامه همراه باشید تا روشهای تشخیص زعفران اصل و تقلبی را به شما معرفی کنیم.
زعفران تقلبی چیست؟
زعفران یک ادویه گران قیمت و ارزشمند است و به همین دلیل به آن طلای سرخ میگویند. همین ارزشمند بودن آن، باعث شده تا افراد بسیاری از روشهای متنوع به تولید و فروش زعفران تقلبی روی آورند که در ادامه آنها را توضیح میدهیم.
۱. رنگ کردن خامه زعفران
بسیاری از افراد خامه زرد رنگ زعفران را با رنگ قرمز کرده و به جای کلاله (رشته زعفران) به فروش میرسانند. درصورتیکه خامه زعفران عطر و رنگ کلاله را ندارد.
۲. استفاده از کلاله دیگر گلها
گاهی اوقات از کلاله سایر گلها استفاده شده و آنها را به جای زعفران به فروش میرسانند. این کلالهها هم نه تنها قدرت رنگ و عطر زعفران را ندارد، بلکه به دلیل آنکه ترکیبات شیمیایی منحصربهفرد زعفران را هم در خود ندارد، فاقد ارزش غذایی و خواص درمانی ویژه زعفران است.
۳. سنگین کردن وزن زعفران با آب و شکر
همچنین بعضی از افراد برای سنگینتر کردن وزن زعفران، به رشتههای زعفران آب حاوی روغن، عسل، گلیسیرین، نیترات پتاسیم یا آمونیوم، شکر و سولفات سدیم را اسپری میکنند. چرا که زعفران یک ادویه گران قیمت است و با سنگینتر شدن وزن آن، سود بیشتری هم نصیب فروشنده میشود.
۴. استفاده از خاک سرخ به جای پودر زعفران
جالب است بدانید که در زعفران آسیاب شده یا پودر زعفران بیشتر میتوان تقلب کرد. چرا که بعضی از افراد میتوانند از روی شکل، قد و اندازه رشتههای زعفران به اصل یا تقلبی بودن آن پی ببرند، اما پودر زعفران را نمیتوان به راحتی تشخیص داد. به همین دلیل بعضی از افراد از خاک سرخ به جای پودر زعفران استفاده کرده و این خاک قرمز رنگ را به فروش میرسانند.
۵. گیاه گلرنگ
بااینحال مهمترین تقلب در زعفران را میتوان با گیاه گلرنگ انجام داد. این گیاه شباهت بسیاری به زعفران دارد و از آن با نام زعفران هندی هم یاد میشود. از کلالههای گیاه گلرنگ با افزودن عطر زعفران استفاده شده و به عنوان زعفران اصل آنها را میفروشند. درحالیکه انتهای کلالههای زعفران برخلاف گیاه گلرنگ پهنتر است.
زعفران اصل را چطور بشناسیم؟
برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی باید به چند نکته توجه کرد که در ادامه آنها را معرفی میکنیم:
۱. علائم استاندارد درج شده روی بستهبندی
یکی از آسانترین راهکارهای تشخیص زعفران اصل از تقلبی، توجه به علائم استانداردهای درج شده روی بستهبندی محصول است. چرا که همه کشورها دارای استانداردهای ویژهای برای سنجش کیفیت زعفران هستند و محصولات باکیفیت و معتبر همگی در آزمونهای کیفی این استانداردها شرکت میکنند.
در ایران استاندارد ملی به شماره 1-259 و 2-259 روی بستهبندی محصولات زعفران مشخص میشود. این استاندارد رنگ، عطر و مزه زعفران را از نظر کیفی مورد بررسی قرار میدهد. بنابراین اگر زعفرانی عاری از شماره ملی استاندارد ایران بود، به کیفیت و اعتبار آن شک کنید. چرا که ممکن است زعفران تقلبی باشد.
۲. نوع زعفران
زعفران در اشکال و انواع متنوعی در بازار فروخته میشود. زعفران سرگل، پوشال، نگین، دسته از انواع زعفران است. زعفران سرگل بدون خامه، زعفران پوشال دارای سه رشته کلاله درشت و در هم تنیده، زعفران نگین دارای سه رشته کلاله بلند و حجیم و زعفران دسته ترکیبی از کلاله و خامه است. شناخت نوع زعفران میتواند به شما کمک کند تا زعفران اصل را از تقلبی تشخیص دهید.
۳. عطر زعفران
زعفران دارای بو و عطر منحصربهفردی است. بوی زعفران را میتوان ترکیبی از بوی عسل و یونجه دانست. به همین دلیل اگر با بوی یونجه آشنا نباشید، تشخیص زعفران اصل برایتان کمی دشوار خواهد بود. همچنین همانطور که گفتیم به گیاه گلرنگ، عطر زعفران را اضافه میکنند و همین اتفاق تشخیص زعفران تقلبی را دشوار میکند.
۴. طعم زعفران
زعفران برخلاف بوی شیرینش، دارای طعمی تلخ، گس و تیز است. طعم زعفران اصلا شیرین نیست، اگر رشته زعفران را بر زبان خود گذاشتید و احساس شیرینی کردید، مطمئن باشید که زعفران تقلبی است. چرا که همانطور که گفتیم به رشتههای زعفران آب حاوی شکر یا عسل اسپری میشود تا وزن آن سنگینتر شود.
۵. رنگ زعفران
اگر رشتههای زعفران را با زبان خود خیس کنید و روی دستمال یا کاغذ قرار دهید و آنها را فشار دهید، نباید رنگ یا لکه چربی از آن روی دستمال یا کاغذ باقی بماند. چرا که اگر زعفران رنگ شده باشد، ممکن است که از خود رنگ یا لکه چربی باقی بگذارد. همچنین رشتههای زعفران تنها پس از پنج تا ۱۰ دقیقه در آب سرد ماندن، رنگ پس میدهند. انتشار این رنگ کند و آرام آرام است و آب به رنگ زرد طلایی در خواهد آمد. پس اگر رشتهها به سرعت رنگ پس بدهند و آب خیلی سریع تغییر کند، زعفران شما تقلبی و رنگ شده خواهد بود.
۶. قیمت زعفران
همانطور که گفتیم زعفران یک ادویه بسیار ارزشمند و گران قیمت است. چرا که هزینه کاشت، بداشت و برداشت زعفران بسیار بالا است و از هر ۱۵۰ گل تنها حدود یک گرم زعفران به دست میآید. بنابراین قیمت زعفران بسیار بالا است و همین امر سودجویان را وسوسه میکند تا با فروش زعفران تقلبی کسب درآمد کنند.
بهطورکلی قیمت زعفران بالا است و اگر هنگام خرید احساس کردید که زعفران را با قیمت کمتر از حد معمول میفروشند، به اصل یا تقلبی بودن آن توجه کنید. چرا که ارزان فروختن زعفران یکی از نشانههای تقلبی بودن آن است.
کلام آخر
پیش از خرید زعفران، حتما به طعم، رنگ، عطر، قیمت و استانداردهای محصول توجه کرده و تنها از برندهای معتبر و شناخته شده همچون زعفران مصطفوی خرید کنید. فراموش نکنید که زعفران اصل عطری شیرین، طعمی تلخ و البته قیمت بالایی دارد.